03-09-19 |
SRON-bloggers: Op zoek naar de uitgestrekte armen van het kosmisch web
“Welke wetenschappelijke vragen willen we rond 2050 oplossen?” Ruimtevaartorganisatie ESA stelde die vraag deze zomer aan Europese wetenschappers. Omdat het ontwikkelen en bouwen van ruimtetelescopen voor de sterrenkunde steeds langer duurt – van idee tot lancering typisch 20 tot 30 jaar – wil ESA graag weten waar sterrenkundigen rond het jaar 2050 naar willen kijken. De afgelopen maanden werkte ik daarom mee aan een idee voor een telescoop die over 30 jaar het ongrijpbare kosmisch web moet gaan bestuderen. |
|
30-08-19 |
SRON ontvangt 790.000 euro voor infrastructuur röntgenonderzoek
SRON ontvangt 790.000 euro vanuit het Research and Innovation Action programma van de Europese Unie. Deze subsidie is onderdeel van het AHEAD2020 voorstel dat is ingediend door het Italiaanse INAF. Andere Nederlandse partijen die meedelen zijn Nikhef, UvA en de Universiteit Leiden. |
|
15-08-19 |
Conceptontwerp klaar voor simulator PLATO-telescoop
SRON ontwerpt en bouwt een ruimtesimulator om acht van de zesentwintig camera's te testen en kalibreren voor ESA's nieuwe exoplaneetjager PLATO. Het conceptontwerp is nu klaar. PLATO zal in staat zijn om kleinere planeten in grotere banen te spotten dan haar voorgangers. Dit kan leiden tot de ontdekking van aardachtige planeten binnen de leefbare zone rond een ster. De ruimtetelescoop is zelfs gevoelig genoeg om de eigenschappen te meten van mogelijke atmosferen rond deze planeten. |
|
05-08-19 |
Nederlands-Japans sterrenkundig instrument meet 49 tinten ver-infrarood
Het DESHIMA-instrument van Nederlands-Japanse makelij heeft de eerste praktijktests doorstaan bij het meten van de afstanden en leeftijden van verre sterrenstelsels. De kern van het instrument is een chip ter grootte van twee euromunten die 49 tinten ver-infraroodlicht meet. De ontwikkelaars van de spectrometer publiceren de resultaten van hun eerste meetcampagne in Nature Astronomy. |
|
02-08-19 |
NASA en SRON tekenen overeenkomst voor SPEXone aerosol-instrument op PACE-ruimtemissie
NASA en SRON hebben de overeenkomst getekend waarmee Nederland bijdraagt aan de Plankton, Aerosol, Cloud, Ocean Ecosystem (PACE) satelliet met het SPEXone-instrument. SPEXone zal met ongekende nauwkeurigheid de eigenschappen in kaart brengen van aerosolen in de atmosfeer. Daarmee geeft het antwoord op grote openstaande klimaatvragen. SPEXone brengt de 'A' in PACE. |
|
30-07-19 |
SPEX-project krijgt vleugels: eerste metingen SPEX airborne gepubliceerd
SRON-onderzoekers publiceren hun eerste meetresultaten van SPEX airborne, een spectropolarimeter om fijnstof (aerosolen) te meten. De polarisatiemetingen aan boord van NASA's onderzoeksvliegtuig ER2 blijken boven verwachting nauwkeurig, met een gemiddelde maximale afwijking van 0,5% ten opzichte van referentiedata. Publicatie in Applied Optics. |
|
|
15-07-19 |
11-07-19 |
SRON-bloggers: ALMA-telescoop kijkt tot in de kraamkamers van sterren
De ALMA-telescoop is regelmatig in het nieuws: deze maand nog met beelden van samensmeltende sterrenstelsels en metingen van de temperatuur van de ringen van Uranus. Maar kan ALMA ons ook vertellen hoe sterren ontstaan? Waarom is submillimeter-straling zo nuttig? Astronoom Floris van der Tak legt het uit. |
|
|
09-07-19 |
|
27-06-19 |
24-06-19 |
Clusters van melkwegstelsels betrapt bij eerste kus
Astronomen hebben voor het eerst twee enorme clusters van melkwegstelsels gevonden die op het punt staan om te botsen. De ontdekking vormt een van de ontbrekende puzzelstukjes in ons begrip van het ontstaan van structuur in het heelal. Grootschalige structuren —zoals melkwegstelsels en clusters van melkwegstelsels—lijken namelijk te groeien via botsingen en samensmeltingen. De ontdekking is vandaag gepubliceerd door Nature Astronomy. |
|
20-06-19 |
Nederland ontwikkelt hardware voor detector zwaartekrachtsgolven
Nederland is in de race om hardware te leveren voor LISA, de eerste ruimtetelescoop voor zwaartekrachtsgolven, die gepland staat voor lancering in 2034. NWO-instituten SRON en Nikhef hebben een contract getekend met de Nederlandse bedrijven Bright Photonics en Smart Photonics voor de ontwikkeling van LISA's laser-detectiesysteem. TNO heeft financiering verkregen van het Netherlands Space Office voor de ontwikkeling van technologie voor het richten van optische systemen. |
|
07-06-19 |
Ontwerp detectoren GUSTO slaagt voor laatste review
De Nederlandse bijdrage aan NASA's ballonmissie GUSTO heeft zijn Critical Design Review succesvol doorlopen. De lichten staan daarmee op groen voor het bouwen van de camera's voor de drie terahertzkanalen waarop GUSTO het heelal gaat bestuderen. |
|
03-06-19 |
SRON-bloggers: Analyseert kunstmatige intelligentie straks nieuwe exoplaneten?
Kunstmatige intelligentie kun je trainen om razendsnel de atmosfeer van exoplaneten te analyseren. Dat is nodig, want we ontdekken steeds meer planeten die om een andere ster dan onze zon draaien. Inmiddels staat de teller op meer dan 4000. Het idee is nu om een kunstmatige intelligentie eerst zelf exoplaneten te laten ‘bedenken’. Vervolgens laat je hem die nep-planeten in een fractie van een seconde vergelijken met echte waarnemingen. Een veelbelovende technologie, die straks hopelijk weken of maanden rekenen door gewone computers overbodig maakt. |
|
23-05-19 |
Nieuwe catalogus van 12.000 röntgenspectraallijnen
Een groot deel van de röntgenbronnen aan de hemel straalt met een ingebakken streepjescode die hun eigenschappen verraadt. Die streepjescode bestaat uit nauwe pieken en dalen in het spectrum van de bron—de verschillende kleuren uiteengerafeld. Het RGS-instrument op de satelliet XMM-Newton is gemaakt om deze streepjes—of spectraallijnen—te vinden. Astronoom Junjie Mao en zijn collega's van SRON en ESA hebben nu een catalogus gemaakt van 12.000 röntgenlijnen, die sterrenkundigen kunnen gebruiken voor grootschalig bevolkingsonderzoek bij sterrenpopulaties. Publicatie als highlight in Astronomy & Astrophysics op 24 mei. |
|
21-05-19 |
Athena X-IFU klaar voor voorlopige ontwerpfase
Het X-IFU instrument van ruimtetelescoop Athena heeft een belangrijke test succesvol doorstaan. De X-ray Integral Field Unit (X-IFU) is een van de twee wetenschappelijke instrumenten aan boord van ESA's Athena röntgentelescoop. Na een zorgvuldige beoordeling van de voorlopige vereisten is de haalbaarheid van het instrument bevestigd. Het consortium kan nu beginnen met de voorbereidende ontwerpfase van het instrument, dat het zogenoemde hete en hoogenergetische universum gaat bestuderen wanneer Athena rond 2031 wordt gelanceerd. SRON-onderzoeker Jan-Willem den Herder is co-principal investigator van X-IFU. |
|
07-05-19 |
Groen licht voor Nederlands aerosol-instrument op NASA-satelliet
Er is groen licht voor SPEXone, het nieuw te ontwikkelen Nederlandse ruimte-instrument voor aerosolmeting. Vandaag zegde het Netherlands Space Office de nog benodigde 7 miljoen euro toe voor de vervaardiging van het meetinstrument. Aan boord van NASA-satelliet PACE (lancering 2022) brengt SPEXone ongekend nauwkeurig de eigenschappen van aerosolen in de atmosfeer in kaart en geeft daarmee antwoord op grote, openstaande klimaatvragen. |
|
06-05-19 |
Jets en wind uit kernen van sterrenstelsels lijken gezamenlijke oorzaak te hebben
Sterrenkundigen hebben een redelijk begrip van hoe sterrenstelsels kosmische straalstromen uitspuwen vanuit hun kern. Zulke actieve kernen blazen ook wind uit van geïoniseerd gas, waarvoor onderzoekers géén algemene verklaring hebben. SRON-astronomen hebben nu een correlatie gevonden tussen straalstromen en wind, wat op magnetische velden wijst als gezamenlijke oorzaak. Publicatie in Astronomy & Astrophysics. |
|
29-04-19 |
Wiebelend zwart gat stoot in het wilde weg gas uit
Een internationaal team van sterrenkundigen met vier Nederlandse onderzoekers heeft een slecht uitgelijnd zwart gat ontdekt dat in het wilde weg jets van plasmagas uitstoot. De zwiepende jets komen uit het zwarte gat V404 Cygni op achtduizend lichtjaar afstand van de aarde. De onderzoekers publiceren hun bevindingen vandaag in het tijdschrift Nature. |
|
23-04-19 |
Pieter de Visser genomineerd voor Wetenschapstalent 2019
SRON-onderzoeker Pieter de Visser is genomineerd voor de verkiezing Wetenschapstalent 2019 van New Scientist. Op 31 mei wordt tijdens New Scientist Live de uitslag bekend gemaakt. Breng nu je stem uit! Via deze link is dat binnen tien seconden gepiept. Stemmen kan tot 6 mei. |
|
