24-06-19 |
Clusters van melkwegstelsels betrapt bij eerste kus
Astronomen hebben voor het eerst twee enorme clusters van melkwegstelsels gevonden die op het punt staan om te botsen. De ontdekking vormt een van de ontbrekende puzzelstukjes in ons begrip van het ontstaan van structuur in het heelal. Grootschalige structuren —zoals melkwegstelsels en clusters van melkwegstelsels—lijken namelijk te groeien via botsingen en samensmeltingen. De ontdekking is vandaag gepubliceerd door Nature Astronomy. |
|
20-06-19 |
Nederland ontwikkelt hardware voor detector zwaartekrachtsgolven
Nederland is in de race om hardware te leveren voor LISA, de eerste ruimtetelescoop voor zwaartekrachtsgolven, die gepland staat voor lancering in 2034. NWO-instituten SRON en Nikhef hebben een contract getekend met de Nederlandse bedrijven Bright Photonics en Smart Photonics voor de ontwikkeling van LISA's laser-detectiesysteem. TNO heeft financiering verkregen van het Netherlands Space Office voor de ontwikkeling van technologie voor het richten van optische systemen. |
|
07-06-19 |
Ontwerp detectoren GUSTO slaagt voor laatste review
De Nederlandse bijdrage aan NASA's ballonmissie GUSTO heeft zijn Critical Design Review succesvol doorlopen. De lichten staan daarmee op groen voor het bouwen van de camera's voor de drie terahertzkanalen waarop GUSTO het heelal gaat bestuderen. |
|
03-06-19 |
SRON-bloggers: Analyseert kunstmatige intelligentie straks nieuwe exoplaneten?
Kunstmatige intelligentie kun je trainen om razendsnel de atmosfeer van exoplaneten te analyseren. Dat is nodig, want we ontdekken steeds meer planeten die om een andere ster dan onze zon draaien. Inmiddels staat de teller op meer dan 4000. Het idee is nu om een kunstmatige intelligentie eerst zelf exoplaneten te laten ‘bedenken’. Vervolgens laat je hem die nep-planeten in een fractie van een seconde vergelijken met echte waarnemingen. Een veelbelovende technologie, die straks hopelijk weken of maanden rekenen door gewone computers overbodig maakt. |
|
23-05-19 |
Nieuwe catalogus van 12.000 röntgenspectraallijnen
Een groot deel van de röntgenbronnen aan de hemel straalt met een ingebakken streepjescode die hun eigenschappen verraadt. Die streepjescode bestaat uit nauwe pieken en dalen in het spectrum van de bron—de verschillende kleuren uiteengerafeld. Het RGS-instrument op de satelliet XMM-Newton is gemaakt om deze streepjes—of spectraallijnen—te vinden. Astronoom Junjie Mao en zijn collega's van SRON en ESA hebben nu een catalogus gemaakt van 12.000 röntgenlijnen, die sterrenkundigen kunnen gebruiken voor grootschalig bevolkingsonderzoek bij sterrenpopulaties. Publicatie als highlight in Astronomy & Astrophysics op 24 mei. |
|
21-05-19 |
Athena X-IFU klaar voor voorlopige ontwerpfase
Het X-IFU instrument van ruimtetelescoop Athena heeft een belangrijke test succesvol doorstaan. De X-ray Integral Field Unit (X-IFU) is een van de twee wetenschappelijke instrumenten aan boord van ESA's Athena röntgentelescoop. Na een zorgvuldige beoordeling van de voorlopige vereisten is de haalbaarheid van het instrument bevestigd. Het consortium kan nu beginnen met de voorbereidende ontwerpfase van het instrument, dat het zogenoemde hete en hoogenergetische universum gaat bestuderen wanneer Athena rond 2031 wordt gelanceerd. SRON-onderzoeker Jan-Willem den Herder is co-principal investigator van X-IFU. |
|
07-05-19 |
Groen licht voor Nederlands aerosol-instrument op NASA-satelliet
Er is groen licht voor SPEXone, het nieuw te ontwikkelen Nederlandse ruimte-instrument voor aerosolmeting. Vandaag zegde het Netherlands Space Office de nog benodigde 7 miljoen euro toe voor de vervaardiging van het meetinstrument. Aan boord van NASA-satelliet PACE (lancering 2022) brengt SPEXone ongekend nauwkeurig de eigenschappen van aerosolen in de atmosfeer in kaart en geeft daarmee antwoord op grote, openstaande klimaatvragen. |
|
06-05-19 |
Jets en wind uit kernen van sterrenstelsels lijken gezamenlijke oorzaak te hebben
Sterrenkundigen hebben een redelijk begrip van hoe sterrenstelsels kosmische straalstromen uitspuwen vanuit hun kern. Zulke actieve kernen blazen ook wind uit van geïoniseerd gas, waarvoor onderzoekers géén algemene verklaring hebben. SRON-astronomen hebben nu een correlatie gevonden tussen straalstromen en wind, wat op magnetische velden wijst als gezamenlijke oorzaak. Publicatie in Astronomy & Astrophysics. |
|
29-04-19 |
Wiebelend zwart gat stoot in het wilde weg gas uit
Een internationaal team van sterrenkundigen met vier Nederlandse onderzoekers heeft een slecht uitgelijnd zwart gat ontdekt dat in het wilde weg jets van plasmagas uitstoot. De zwiepende jets komen uit het zwarte gat V404 Cygni op achtduizend lichtjaar afstand van de aarde. De onderzoekers publiceren hun bevindingen vandaag in het tijdschrift Nature. |
|
23-04-19 |
Pieter de Visser genomineerd voor Wetenschapstalent 2019
SRON-onderzoeker Pieter de Visser is genomineerd voor de verkiezing Wetenschapstalent 2019 van New Scientist. Op 31 mei wordt tijdens New Scientist Live de uitslag bekend gemaakt. Breng nu je stem uit! Via deze link is dat binnen tien seconden gepiept. Stemmen kan tot 6 mei. |
|
23-04-19 |
Maak je eigen spectroscoop met SRON bij Expeditie Next
Op donderdag 2 mei kan iedereen 10 uur lang wetenschap beleven in en rondom de Maassilo in Rotterdam. Beleven, want bij hét Nationale Wetenschapsfestival Expeditie NEXT is er voor elke leeftijd iets leuks te leren. Ook SRON is er bij, met een leuke workshop spectroscoopjes maken. |
|
03-04-19 |
SRON-blog: Methaan in de atmosfeer. Wat heeft dat met mij te maken?
SRON-aardatmosfeeronderzoeker Jochen Landgraf zit in het vliegtuig en overpeinst de sterke toename van methaan in de aardatmosfeer. Methaan is een krachtig broeikasgas, dus het is belangrijk om de bronnen op te sporen. Maar hoe? Hoe sterk zijn de bronnen en waar zitten ze precies? Bronnen van methaan zijn notoir lastig te bepalen. Het Nederlandse ruimte-instrument Tropomi gaat ons antwoord op deze vragen geven. |
|
02-04-19 |
Honderd ruimte-onderzoekers bij SRON bijeen voor nieuwe infraroodtelescoop
Op de afdeling van SRON Netherlands Institute for Space Research op het Groningse Kapteyn Instituut komen van 2 t/m 4 april ruim honderd sterrenkundigen, ingenieurs en technici van over de hele wereld bijeen, om te bespreken hoe ze een budget van 550 miljoen euro kunnen veiligstellen van de Europese Ruimtevaart Organisatie ESA voor de Europees-Japanse missie SPICA. SPICA zou de gevoeligste ruimtetelescoop ooit worden voor mid- en ver-infrarode straling en vanaf 2030 ontrafelen hoe melkwegstelsels ooit ontstonden en uitgroeiden tot de bonte verzameling die we nu aan de hemel zien. |
|
01-04-19 |
Saxion en SRON brengen ruimtevaarttechnologie naar regionale bedrijven
Saxion University of Applied Sciences en ruimteonderzoeksinstituut SRON bundelen de krachten in een zogenaamd Lint-lecoraat, dat zich richt op nanotechnologie. Ze doen dit samen met de regionale partners Sensata en Salland engineering. Het doel is gezamenlijk grenzen verleggen in met name Micro Electro Mechanical Systems (MEMs). De samenwerking wordt op 1 april bekrachtigd op de Hannover Messe. |
|
19-03-19 |
Nederland levert definitief sleuteltechnologie voor ballonmissie GUSTO
De opdracht voor het leveren van Nederlandse sleuteltechnologie voor de ballonmissie GUSTO is veilig gesteld. De ballontelescoop zal ruim honderd dagen door de aardatmosfeer rondzweven, op de grens van de ruimte op 36 kilometer hoogte. NASA heeft half maart formeel akkoord gegeven aan de Universiteit van Arizona voor de volgende fase in de ontwikkeling van de ballontelescoop. |
|
19-03-19 |
Verzonken tralies voor Sentinel-5 satellietmissie afgeleverd
SRON heeft drie zogeheten verzonken tralies opgeleverd voor de infraroodspectrometer die het Italiaanse bedrijf Leonardo maakt voor de Europese satellietmissie Sentinel-5. De verzonken tralies zijn gemaakt om kortgolvig infraroodlicht te breken en splitsen binnen een compacte spectrometer, die vanuit de ruimte gassen in de aardatmosfeer gaat meten. |
|
|
05-03-19 |
04-03-19 |
Tropomi geeft wereldkaart methaan met volledige dekking
Satellietinstrument Tropomi levert een volledige kaart van de wereldwijde methaanconcentraties, met pixels van slechts 7x7 km2. SRON Netherlands Institute for Space Research heeft hiervoor—samen met haar Nederlandse partners—belangrijke technologie gebouwd en de software geschreven. Tropomi vliegt aan boord van Copernicus Sentinel-5p van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA, die de data nu vrijgeeft. |
|
28-02-19 |
Veelbelovende ver-infrarood detectoren beter bestand tegen kosmische straling
Astronomen hebben steeds gevoeligere detectoren nodig om hun begrip over het heelal verder uit te breiden. Microwave Kinetic Inductance Detectors (MKIDs) vormen een veelbelovende techniek voor onder meer ver-infraroodtelescopen, die daarmee een miljoen keer gevoeliger kunnen worden. Onderzoekers van SRON en de TU Delft hebben nu een belangrijke horde genomen in de ontwikkeling van de detectoren, door ze beter bestand te maken tegen storende kosmische straling. Ze publiceren hun bevindingen in Applied Physics Letters. |
|
27-02-19 |
SRON bloggers - Astronomische topontdekkingen: Wie lost de atoompuzzel op?
“Wat is belangrijk onderzoek?” Het lijkt een makkelijke vraag: je slaat een topblad als Nature of Science open en je hebt zo de spannendste ontdekkingen van de afgelopen tijd op een rijtje. Maar wie doet het 'saaie' werk dat aan de basis van interessant onderzoek staat? Sterrenkundige en softwareontwikkelaar Jelle de Plaa beschrijft in zijn nieuwe blog op wetenschap.nu dat het lastiger is om geld te krijgen voor bijvoorbeeld het nauwkeuriger meten van atoomeigenschappen. Dit onderzoek is niet super sexy meer, maar wel hard nodig om hete gassen in de ruimte beter te snappen. |
|
