Category: JUBILEUM50JAAR

T – Heterodyne techniek

Heterodyne techniek: Het onmeetbare toch meetbaar gemaakt     UitdagingDoorbraakInzetLinks     Uitdaging Via submillimeterstraling kunnen sterrenkundigen veel details te weten komen over stervorming, recycling van stermateriaal en chemische processen in de ruimte tussen de sterren. Helaas is er een praktisch probleem. Het interessantste submillimetergebied loopt in frequentie van 200 tot 1250 GHz (golflengte tussen 1,5 …

Continue reading

T – Gammaspectrometrie

Gammaspectrometrie: Samenstelling meten van de heetste gassen     UitdagingDoorbraakInzetLinks     Uitdaging Gammastraling is de meest energierijke elektromagnetische straling in het heelal. De energie wordt meestal uitgedrukt in elektronvolt. Een elektronvolt is de energie die een elektron krijgt als het wordt versneld in een elektrisch veld met een potentiaalverschil van 1 Volt. Gammafotonen hebben een …

Continue reading

T – Underpinning technology

Vluchtelektronica: Onmisbare schakel tussen meting en resultaat     UitdagingDoorbraakInzetLinks     Uitdaging Aan boord van satellieten bevinden zich detectoren om metingen te doen aan elektromagnetische straling die door objecten op afstand wordt uitgezonden, of aan de omstandigheden rond de satelliet zelf: gasatomen, gasmoleculen, stofdeeltjes, magnetische velden en elektrisch geladen deeltjes. Tussen het moment dat in …

Continue reading

T – Rontgenspectrometrie

Röntgenspectrometrie met calorimeters: Afbeeldingen en spectra via slimme detectoren   UitdagingDoorbraakInzetLinks   Uitdaging Nadat de eerste röntgensatellieten hun werk hebben gedaan, blijkt hoe interessant de verschijnselen aan de röntgenhemel zijn. Je kunt er in het algemeen processen mee bestuderen waarbij hoge energieën een rol spelen. Zoals in heel heet gas, in explosies van sterren, of bijvoorbeeld …

Continue reading

T – Gassensoren

Gasgevulde sensoren en dradenkamers: Fotonen met hoge energie gemeten     UitdagingDoorbraakInzetLinks     Uitdaging Hoe kun je aan bronnen van röntgenstraling metingen doen? De wetenschappelijke interesse bestaat niet alleen uit het verkrijgen van afbeeldingen (ruimtelijke scherpte) maar ook van de energieverdeling van de fotonen (spectrale scherpte). Daarnaast is het interessant om te weten hoe deze …

Continue reading

T – Verzonken tralies

Verzonken tralies: Gedetailleerde spectra met compacte instrumenten     UitdagingDoorbraakInzetLinks     Uitdaging Het onderzoek naar de samenstelling van de aardse atmosfeer is mede afhankelijk van satellietwaarnemingen. Satellieten bieden verschillende voordelen. Ze kunnen metingen doen waar geen aardse grondstations zijn (oceanen, afgelegen gebieden), en het is mogelijk om de totale luchtkolom te onderzoeken. Anders dan vloeistoffen …

Continue reading

I – HIFI

HIFI: Submillimetergolven ongekend precies gemeten met Herschel-ruimtetelescoop (ESA)    De uitdagingDe oplossingVerdere ontwikkelingLinks     De uitdaging De meest lastige straling om te meten is het gebied tussen de radiostraling en het verre infrarood. Deze straling heeft een golflengte in de orde van 0,1 tot 1 millimeter en heet daarom submillimeterstraling. Je kunt deze fotonen …

Continue reading

I – LETG

LETG: Transmissietralie voor röntgentelescoop Chandra (NASA)    De uitdagingDe oplossingVerdere ontwikkelingLinks     De uitdaging In het venster over de RGS in de categorie Experimenten wordt aangegeven waarom spectrometrie in röntgenstraling zo belangrijk is voor het sterrenkundig onderzoek. Het maken van een spectrum kan niet met de ‘gewone’ optische middelen als prisma’s, lenzen en spiegeltjes. Om de golflengten …

Continue reading

I – RGS

RGS: Reflecterende traliespectrometer voor röntgentelescoop XMM-Newton (ESA)     De uitdagingDe oplossingVerdere ontwikkelingLinks     De uitdaging Voor hoogenergetische straling als röntgenstraling brengt spectraal onderzoek bijzondere uitdagingen met zich mee. Deze straling laat zich niet ‘sturen’ met gewone optica als lenzen, prisma’s, (halfdoorlatende) spiegeltjes of glasfibers. Bovendien is de intensiteit veel lager dan van bronnen in …

Continue reading

I – WFC

WFC: Groothoekcamera voor de röntgensatelliet BeppoSAX     De uitdagingDe oplossingVerdere ontwikkelingLinks     De uitdaging De allereerste röntgenexperimenten aan boord van raketten en later satellieten laten zien dat de zon een variabele bron van röntgenstraling is. Met onder andere het HXIS-experiment in de NASA-satelliet Solar Max (zie het aparte venster) stellen onderzoekers vast dat deze …

Continue reading