11-06-21 |
EnVision wordt ESA's nieuwe missie naar Venus
De Europese ruimtevaartorganisatie ESA heeft de Venus-satelliet EnVision geselecteerd als vijfde medium-class missie binnen haar Cosmic Vision programma. Daarmee begint een nieuw tijdperk van onderzoek naar Venus—NASA kondigde vorige week al twee nieuwe missies aan naar onze zusterplaneet. SRON en TU Delft zijn onderdeel van het EnVision-consortium. |
|
09-06-21 |
SRON stuurt filterwiel en kalibratiesysteem XRISM-telescoop naar Japan
SRON stuurt op 9 juni haar bijdrage aan de XRISM-röntgentelescoop naar Japan, waar ruimtevaartorganisatie JAXA alles op de satelliet monteert. SRON heeft de afgelopen jaren gewerkt aan een filterwiel plus kalibratiesysteem. XRISM gaat vanaf 2023 vanuit de ruimte kijken naar onder meer zwarte gaten en supernovae. |
|
01-06-21 |
Ruimteonderzoekspionier Jan Borgman overleden
Op 26 mei jl. is ruimteonderzoeker en bestuurder Jan Borgman op 91-jarige leeftijd overleden. Borgman was oprichter van de Groningse voorloper van SRON en samen met onder anderen Henk van de Hulst en de verleden week eveneens overleden Kees de Jager een van de pioniers van het Nederlandse sterrenkundig ruimteonderzoek. |
|
28-05-21 |
Kees de Jager (100) overleden
Prof. Kees de Jager is in de middag van 27 mei op honderdjarige leeftijd overleden in zijn geboorteplaats Den Burg. Als pionier van het Nederlandse ruimteonderzoek richtte hij mede de voorloper van SRON op en als vooraanstaand astronoom leidde hij lange tijd sterrenwacht Sonnenborgh. Tot vlak voor zijn dood is De Jager door blijven gaan met publiceren en het populariseren van wetenschap. |
|
|
19-05-21 |
05-05-21 |
Een nieuwe blik op de verborgen kant van het gemagnetiseerde heelal
Nieuwe observaties en simulaties laten zien dat de jets die van twee kanten uit superzware zwarte gaten schieten, de structuur bloot kunnen leggen van de onzichtbare magnetische velden tussen clusters van sterrenstelsels. Deze ontdekking biedt astronomen een nieuw hulpmiddel om onderzoek te doen naar voorheen onontgonnen aspecten van clusters. Publicatie in Nature op 5 mei. |
|
03-05-21 |
Nieuw model kan aanwezigheid koolstofcyclus voorspellen op exoplaneten
Leven gedijt bij een stabiele temperatuur. Die wordt op Aarde gewaarborgd door de koolstofcyclus. Wetenschappers van SRON, VU en de RUG hebben nu een model ontwikkeld dat voor exoplaneten voorspelt of er een koolstofcyclus aanwezig is, mits de massa, grootte van de kern en hoeveelheid CO2 bekend zijn. Publicatie in Astronomy & Astrophysics op 3 mei. |
|
29-04-21 |
Kees de Jager viert 100e verjaardag
Prof. dr. Kees de Jager. Pionier van het Nederlandse ruimteonderzoek. Wereldberoemd astronoom. Oud-directeur van ruimte-onderzoeksinstituut SRON en sterrenwacht Sonnenborgh. Groot popularisator van wetenschap. Een greep slechts uit de vele pieken in zijn lange en breed georiënteerde loopbaan. Op 29 april wordt hij 100 jaar. Deze astronomische mijlpaal viert de wetenschappelijke gemeenschap tijdens een online event vanuit Sonnenborgh in Utrecht. |
|
23-04-21 |
Astronomen zien eerste hint van silhouet gespaghettificeerde ster
Sinds een paar decennia zien astronomen vanuit zwarte gaten uitbarstingen komen van elektromagnetische straling. Ze gingen er vanuit dat die afkomstig zijn van uit elkaar getrokken sterren, maar ze hebben nooit het silhouet gezien van de daadwerkelijke materiële slierten. Een groep onderzoekers, waaronder Giacomo Cannizzaro en Peter Jonker van SRON/Radboud Universiteit, heeft nu voor het eerst spectrale absorptielijnen waargenomen van de slierten van een gespaghettificeerde ster. Publicatie in MNRAS. |
|
15-04-21 |
30 meisjes bezoeken SRON virtueel tijdens Girls’ Day
Donderdag 15 april 2021 brengen 30 meisjes van het Candea College Duiven een online bedrijfsbezoek aan SRON in Utrecht/Groningen. Dit bezoek maakt onderdeel uit van de landelijke Girls’ Day: een initiatief van VHTO voor meisjes van 10 tot 15 jaar met als doel om meisjes op jonge leeftijd te interesseren voor bèta, techniek en IT. |
|
09-04-21 |
Langverwacht Herschel overzichtsartikel onthult reis van water van interstellaire wolken tot leefbare werelden
De Nederlandse sterrenkundige Ewine van Dishoeck (Universiteit Leiden) heeft met een internationaal team van collega's een overzichtsartikel geschreven over alles wat we dankzij ruimtetelescoop Herschel weten over water in de interstellaire ruimte. Het artikel in het vakblad Astronomy & Astrophysics zet bestaande kennis op een rij en bevat ook nieuwe informatie over waar het water op nieuwe, mogelijk leefbare werelden vandaan komt. |
|
26-03-21 |
SRON treedt toe tot Innovatie Cluster Drachten
Op vrijdag 26 maart treedt SRON officieel toe tot het Innovatie Cluster Drachten—een groep high-tech bedrijven en instituten in het noorden van Nederland. Ze werken samen om uitdagingen aan te gaan binnen de "Big 5 of high-tech": big data, robotics, 3D metal printing, visual intelligence en renewable propulsion. |
|
10-03-21 |
Natuurlijke geologische methaanuitstoot lijkt groter dan gedacht
Geologische methaanbronnen kunnen menselijk of natuurlijk zijn, zoals de olie-industrie of moddervulkanen. Grondmetingen en TROPOMI-metingen aan de Javaanse moddervulkaan Lusi laten nu zien dat de natuurlijke geologische uitstoot waarschijnlijk groter is dan gedacht. Dan zouden we een kleiner aandeel toeschrijven aan menselijke geologische bronnen. Aan de andere kant komt er dan weer meer uitstoot voor rekening van andere menselijke activiteiten, zoals rijstvelden en veehouderij. Publicatie in Nature's Scientific Reports. |
|
22-02-21 |
Laatste inspectie satellietinstrument SPEXone voor overdracht aan NASA
Op 22 februari vindt in aanwezigheid van minister Van Engelshoven (OCW) en wetenschappers van NASA een laatste (virtuele) inspectie plaats van het Nederlandse ruimte-instrument SPEXone, dat snel daarna op transport gaat naar het Goddard Space Flight Center van NASA. SPEXone vliegt vanaf 2023 mee op de NASA-missie PACE, die wetenschappers gaat helpen om klimaatvraagstukken op te lossen. SPEXone is specifiek ontwikkeld om de invloed van aerosolen op het klimaat te ontrafelen. |
|
|
04-02-21 |
03-02-21 |
Hint gevonden van stof op grens tussen vloeistof en gas op exoplaneet WASP-31b
Een van de eigenschappen die een planeet geschikt maakt voor leven is de aanwezigheid van een weersysteem. Exoplaneten staan te ver weg om zoiets te zien, maar astronomen kunnen wel zoeken naar stoffen in de atmosfeer die een weersysteem mogelijk maken. Onderzoekers van SRON en de RUG hebben nu op exoplaneet WASP-31b een indicatie gevonden voor chroomhydride, dat bij de betreffende temperatuur en druk op de grens zit tussen vloeistof en gas. Publicatie in Astronomy & Astrophysics op 3 februari. |
|
26-01-21 |
TROPOMI bevestigt vliegtuigmetingen: methaanemissies van de olie- en gasindustrie op het Mexicaanse vasteland zijn veel hoger dan eerder gemeld
Amerikaanse metingen vanuit een vliegtuig hebben aangetoond dat methaanemissies van de olie- en gasindustrie op het Mexicaanse vasteland 10 keer zo hoog zijn als eerder werd geschat, terwijl de uitstoot van offshore installaties 10 keer zo laag is als eerder werd geschat. SRON-wetenschappers hebben de metingen boven het vasteland geverifieerd met behulp van data van het TROPOMI-instrument, dat echter nog geen methaandata levert boven zee. Het onderzoek, dat vandaag verschijnt in Environmental Research Letters, leidt tot een beter inzicht in de methaanuitstoot door de Mexicaanse olie- en gasindustrie. Dit is een belangrijke voorwaarde om de uitstoot efficient terug te dringen. |
|
21-01-21 |
Sterrenkundigen zien wervelwind rondom mogelijke exoplaneet-in-wording
Een internationaal team van sterrenkundigen onder Nederlandse leiding heeft een wervelwind van stof en gruis ontdekt in een baan rond een jonge ster. In het gruis is zich mogelijk een planeet aan het vormen. Het team van wetenschappers deed de ontdekking in de tijd die bouwers en bedenkers van een astronomisch instrument krijgen als beloning voor hun werk. Ze publiceren hun bevindingen binnenkort in het vakblad Astronomy & Astrophysics. |
|
10-12-20 |
Nieuw ontwerp röntgenpixels kan concurreren met klassieke vierkante vorm
SRON-onderzoekers hebben vijf nieuwe soorten pixels ontworpen voor röntgentelescopen. Daarmee halen ze nu voor het eerst dezelfde energieresolutie als conventionele vierkante pixels. Het team heeft voor elk ontwerp de voor- en nadelen bepaald, afhankelijk van het doel van een ruimtemissie. Publicatie in Journal of Applied Physics. |
|
03-12-20 |
SRON-bloggers - In memoriam: Arecibo-radiotelescoop 1963–2020
De iconische radiotelescoop van Arecibo is volledig ingestort. Eerder dit jaar raakte de telescoop al zo zwaar beschadigd dat men heeft besloten om hem af te breken. Hoe werd deze telescoop zo beroemd, wat is er allemaal mee ontdekt, en staat dit lot nog andere telescopen te wachten? |
|
