Tijdens de COP28 in Dubai worden verschillende projecten gelanceerd die wereldwijd de methaanuitstoot van vuilnisbelten tegengaan. SRON speelt daarin een sleutelrol door dagelijks de hele aarde te scannen met het Nederlandse satellietinstrument TROPOMI.
Afval zorgt voor een vijfde van de menselijke methaanuitstoot. Methaan is verantwoordelijk voor bijna 45% van de huidige netto opwarming van de aarde, terwijl het slechts tien jaar in de atmosfeer blijft. Geconcentreerde methaanbronnen zoals sommige vuilnisbelten zijn daarom belangrijke doelwitten bij het afzwakken van die opwarming. Gerichte inspanningen kunnen snel een direct effect hebben op de mondiale temperatuur. Bovendien veroorzaken vuilnisbelten vaak lucht-, water- en bodemverontreiniging. Het oplossen van die problemen kan in harmonie gaan met methaanreducties. Beleidsmakers, onder wie de Amerikaanse klimaatgezant John Kerry, grijpen dit nu aan en lanceren verschillende projecten.
TWOS
Na de pilot met vier vuilnisbelten die op de COP27 werd gelanceerd, volgt nu de tweede fase van het Targeting Waste emissions Observed from Space (TWOS) project. Daarin werken de betrokken partijen SRON, GHGSat en Global Methane Hub samen met (lokale) partijen en afvalbeheerders om methaanemissies van vuilnisbelten te reduceren. ‘In de pilot hebben we aangetoond dat we niet alleen de uitstoot over tijd kunnen monitoren maar ook binnen de vuilnisbelt kunnen aanwijzen waar de grootste uitstoot vandaan komt’ zegt Bram Maasakkers (SRON). In de tweede fase komt de samenwerking echt op gang. Het gaat daarbij om tien vuilnisbelten in de Global South, verspreid over drie continenten. Vanuit de ruimte identificeert TWOS de vuilnisbelten met het grootste reductiepotentieel. Vervolgens wordt drie jaar lang maandelijks met de satellieten bekeken waar op de vuilnisbelt de grootste methaanlekken zitten en werken de onderzoekers samen met lokale partners om ze te ondersteunen in het terugdringen van de uitstoot.
LOW-Methane
Een coalitie van internationale partners lanceert Lowering Organic Waste Methane (LOW-Methane) op COP28. De Amerikaanse speciaal klimaatgezant John Kerry is hiervan de initiatiefnemer. Hij presenteert (tbc) het project op de COP28 op 2 december. LOW-Methane is een nieuw initiatief om de uitvoering van de Global Methane Pledge op het gebied van afval te versnellen. LOW-Methane werkt met 40 lokale overheden en de bijbehorende nationale overheden om 10 miljard dollar te generen om een reductie van één miljoen ton jaarlijkse methaanuitstoot te realiseren in 2030. Het initiatief wordt ondersteund door een consortium van LOW-Methane partners, waaronder de Verenigde Staten, Bloomberg Philanthropies, SRON en GHGSat. Consortiumleden zullen ondersteuning leveren op het gebied van data, technische capaciteit, beleid en financiering. Om de impact van LOW-Methane te vergroten in de geïdentificeerde prioriteitsgebieden, wordt extra aandacht besteed aan data en financiering. Het reduceren van methaanuitstoot gaat daarbij hand-in-hand met het vinden en monitoren van grote methaanlekken, waaronder via het TWOS project.
WasteMAP
Het Waste Methane Assessment Platform (WasteMAP) is een online platform van RMI en de Clean Air Task Force dat wereldwijde gegevens over methaanuitstoot van afval samenbrengt met data die beleidmakers in de afvalsector kan ondersteunen. Het platform wordt ondersteund met land-specifieke samenwerkingen die zich richten op capacity building, technische assistentie in het monitoren en reduceren van methaan, en ondersteuning van stakeholders. Net als het TWOS-project wordt WasteMAP gefinancierd door de Global Methane Hub. SRON levert de satellietdata over methaanuitstoot van de vuilnisbelten uit het TWOS-project aan WasteMAP. Op 1 december wordt het project op COP28 gelanceerd.

MARS
Op COP27 werd het Methane Alert and Response System (MARS) aangekondigd door het International Methane Emissions Observatory (IMEO) van de Verenigde Naties. Op 1 december op COP28 vindt de officiële lancering plaats inclusief resultaten van het afgelopen jaar. Elke drie weken stuurt SRON locaties van nieuw ontdekte methaanpluimen naar het IMEO om hun zoektocht naar methaanbronnen te verfijnen. De focus van het MARS-project ligt primair op de energiesector—kolenmijnen en olie- en gasinstallaties. Als een bron eenmaal is ontdekt, gaat IMEO vanuit haar diplomatieke VN-rol vervolgens in gesprek met de verantwoordelijke overheden en bedrijven. ‘IMEO is er om open, betrouwbare en bruikbare gegevens te verstrekken aan degenen die de mogelijkheden hebben om de methaanuitstoot te verminderen,’ zegt Manfredi Caltagirone, hoofd van IMEO. ‘MARS is een goed voorbeeld van hoe de VN—met partners als SRON—landen en bedrijven de informatie verstrekt die nodig is om klimaatvooruitgang te boeken.’